آخرین تحولات حوزه پژوهش در آموزش‌وپرورش در اظهارات دکتر فرهاد کریمی رئیس پژوهشگاه مطالعات و رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش در وزارت آموزش‌وپرورش

آیین‌نامه استفاده از فرصت‌های مطالعاتی معلمان اراده علمی و عملی در تحقق سند تحول بنیادین/ توسعه فعالیت‌های حمایتی پژوهشی از صف تا ستاد با افزایش ظرفیت مشارکت و دانش­آموزان و هنرجویان مدارس عادی و ورود و عضویت گروه‌های دانش‌آموزی استعدادهای درخشان و دانش‌آموزان با نیازهای ویژه؛ اختصاص ظرفیت مشارکت، مربیان رسمی پژوهشگر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان؛ افزایش سهمیه و ظرفیت مشارکت معلمان اقدام‌پژوه و داوران ملی برنامه پژوهنده / گام اساسی در تحقق و صیانت از اجرای صحیح و نافذ قانون تعارض منافع با تغییر شرایط حضور دست‌اندرکاران برگزاری برنامه‌ها و فعالیت‌های ده‌گانه حوزه پژوهش در وزارت آموزش‌وپرورش در چرخه رقابت با عموم فرهنگیان/ برای نخستین‌بار تقدیر از معلمان راهنمای پژوهش دانش‌آموزان پیش‌گام در مطالعه، خلاق و نوآور برتر کشور/ باورها، امیدها و انتظارات نسبت به انتصاب دکتر یوسف نوری به‌عنوان وزیر آموزش‌وپرورش

مشروح این خبرها و بیش­ تر در اظهارات رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش

دکتر فرهاد کریمی رئیس پژوهشگاه مطالعات و رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش در وزارت آموزش‌وپرورش که چندی پیش و در آستانه هفته پژوهش از اقدام تحول‌آفرین پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش در خصوص آیین‌نامه استفاده از فرصت‌های مطالعاتی و بازآموزی علمی و تحقیقاتی برای معلمان پژوهشگر به‌عنوان خبری قابل‌توجه برای فرهنگیان (معلمان پژوهنده، دانشجو معلمان و کارکنان) پژوهشگر و فناور سراسر کشور خبر داده بود (اینجا)ضمن تشریح فعالیت‌های پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش در هفته پژوهش به ارائه توضیحات تکمیلی درباره آیین‌نامه یاد شده و آخرین تحولات حوزه پژوهش در آموزش‌وپرورش پرداخت .

دکتر فرهاد کریمی (رئیس پژوهشگاه مطالعات و ستاد بزرگداشت هفته پژوهش در وزارت آموزش‌وپرورش) اظهار داشت هفته پژوهش هرساله در آذرماه و با برگزاری آیین تجلیل از دانش ­آموزان و هنرجویان پژوهشگر و فناور برگزیده با حضور وزیر محترم آموزش‌وپرورش و وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری و نیز برپایی آیین تجلیل از فرهنگیان (معلمان پژوهنده، دانشجو معلمان و کارکنان) پژوهشگر و فناور برتر و معرفی برگزیدگان حوزه پژوهش و فناوری در وزارت آموزش‌وپرورش (شامل کارگروه‌های پژوهشی ستادی و شوراهای تحقیقات استانی برگزیده وزارت آموزش‌وپرورش، طرح‌های پژوهشی، تجارب مدیریت پژوهشی و ... برتر) با حضور وزیر محترم آموزش‌وپرورش برگزار می‌گردد و در سال 1400 نیز این مهم با حضور ارزشمند وزیر محترم آموزش‌وپرورش جناب آقای دکتر نوری و وزیر محترم علوم تحقیقات و فناوری جنب آقای دکتر زلفی گل و معاونین محترم پژوهش و فناوری و سایر اعضای شورای محترم معاونین دو وزارتخانه برگزار گردید.

کریمی در ادامه از اقدام تحول‌آفرین پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش سخن به میان آورد و بیان داشت پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش با خیز هوشمندانه و برنامه‌ریزی عملیاتی در راستای استفاده از تمام ظرفیت­های سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و برنامه‌های زیر نظام پژوهش و ارزشیابی و با رویکرد حمایت قانونی و هدفمند از برای فرهنگیان پژوهشگر و فناور سراسر کشور (معلمان پژوهنده، دانشجو معلمان و کارکنان) و در راستای توسعه و گسترش تجارب علمی و تحقیقاتی معلمان؛ مشارکت در تولید دانش حرفه‌ای مبتنی بر کلاس درس و ایجاد شرایط رشد حرفه‌ای و بازآموزی معلمان، ارتقای اعتبار شغلی و اجتماعی معلمان و توسعه فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی؛ دریافت، انتقال و تبادل تجارب، بهینه‌سازی و نوین‌سازی برنامه‌ها و فعالیت‌ها و کارکردهای پژوهشی معلمان در راستای کاربست و تعمیم نتایج پژوهش‌های کاربردی و مورد تأیید صاحب‌نظران نسبت به نگارش تهیه، تدوین، تنظیم و ارائه آیین‌نامه استفاده از فرصت‌های مطالعاتی و بازآموزی علمی و تحقیقاتی برای معلمان پژوهشگر، اقدامی تحول‌آفرین به سزا، مدبرانه و حرکتی امیدبخش را آغاز کرده است.

رئیس پژوهشگاه مطالعات ادامه داد همان گونه که در اسناد بالادستی نظام مقدس جمهوری اسلامی، بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، سند تحول بنیادین و زیر نظام پژوهش و ارزشیابی، جایگاه پژوهش و خط‌مشی و مسیر تعالی نهاد تعلیم‌وتربیت با اتکای به این مهم به‌روشنی ترسیم و تبیین شده است؛ علم، پژوهش و فناوری؛ زمینه­ساز تمدن نوین اسلامی و ابزار عزت و قدرت کشور و پژوهش؛ مهم‌ترین مرجع و مؤلفه مؤثر و پشتیبان سیاستگذاری‌ها و تصمیم­گیری­هاست و امروزه با درک ضرورت و لزوم درک، اشراف، تسلط و به‌کارگیری فن آموزش‌وپرورش تلفیقی (حضوری و مجازی) برای گذار حکیمانه و هدفمند از دوران چهل‌ساله تثبیت انقلاب اسلامی و ورود هوشمندانه و موفقیت‌آمیز و با آمادگی کافی به دهه پنجم انقلاب اسلامی به‌عنوان دهه شکوفایی، جهش، توسعه و بالندگی نهاد تعلیم‌وتربیت کشور به‌عنوان پیشاهنگ تمدن اسلامی اهمیت سرمایه‌گذاری بر روی معلم پژوهنده و بهره‌مندی از تجارب کیفی و کاربردی او به‌عنوان پیش‌گام بهسازی و پیشرفت مدرسه بیش‌ازپیش نمایان می‌گردد و از سویی بر کمتر کسی پوشیده است که پیمودن مسیر رشد و اعتلای آموزش‌وپرورش با اتکا بر نتایج پژوهش­ها و تحقیقات در سطوح مدرسه‌ای و منطقه‌ای و نهایتاً استانی بدون استفاده هدفمند از تجارب و تحقیقات سایر سطوح هم‌تراز و مؤکداً سطوح بالاتر ملی و بین‌المللی و درنهایت عبور از این پیچ تاریخی بدون واردکردن معلمان پژوهنده به میدان کسب تجربه در سطوح ملی و بین‌المللی تبادل تجارب، تضارب آراء، اندیشه‌ها و به‌اشتراک‌گذاری نتایج تحقیقات و پژوهش‌ها در شبکه ملی و بین‌المللی معلمان پژوهشگر و محقق بسیار دشوار زمان بر و هزینه‌ساز خواهد بود.

کریمی افزود: آیین‌نامه استفاده از فرصت‌های مطالعاتی و بازآموزی علمی و تحقیقاتی برای معلمان پژوهشگر در راستای اجرای مفاد بخش الف اقدامات اساسی برنامه‌های زیرنظام پژوهش و ارزشیابی سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش تهیه و تنظیم و به دبیرخانه شورای‌عالی آموزش‌وپرورش ارائه شده است. 

وی اظهار داشت دراین‌خصوص و به دعوت شورای‌عالی آموزش‌وپرورش در روز یکشنبه 07/09/1400 کارگروهویژه‌ای شامل نمایندگان محترم شورای‌عالی آموزش‌وپرورش، پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش، معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت متبوع، معاونت آموزش متوسطه، مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی و امور اداری وزارت متبوع، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، دفتر حقوقی، املاک و حمایت قضایی وزارت آموزش‌وپرورش در دبیرخانه شورای‌عالی آموزش‌وپرورشتشکیل شد و آیین‌نامه استفاده از فرصت‌های مطالعاتی و بازآموزی علمی و تحقیقاتی برای معلمان پژوهشگر مورد بررسی قرار گرفت و در خصوص آن به گفتگو پرداخته شد. تمامی حاضرین، ورود پژوهشگاه مطالعات به این موضوع مهم را بسیار ارزشمند و آن را اقدامی تحول‌آفرین و امیدبخش برای اعتلای موضوع پژوهش و ارتقای اعتبار علمی‌پژوهشی نهاد تعلیم‌وتربیت و فرهنگیان به‌ویژه معلمان پژوهشگر و محقق و نسخه‌ای کارآمد برای نزدیک ساختن نتایج پژوهش‌های معلمان به میدان کاربست و پشتیبانی از اقدامات فعالیت‌ها برنامه‌ریزی‌ها سیاست‌گذاری‌ها بر شمردند .

رئیس پژوهشگاه مطالعات افزود در این نشست مواد ده‌گانه آیین‌نامه استفاده از فرصت‌های مطالعاتی و بازآموزی علمی و تحقیقاتی برای معلمان پژوهشگر شامل اهداف، تعاریف، انواع فرصت مطالعاتی، شرایط معلمان در استفاده از فرصت مطالعاتی، تعهداتمتقاضی و تسهیلات وزارت آموزش‌وپرورش، مدت استفاده از فرصت مطالعاتی بازآموزی شیوه‌نامه‌های اجرایی تابعه، ماده نظارت بر حسن اجرای آیین‌نامه و ماده تصویب به بحث‌وبررسی گذاشته شد.

در پایان این نشست نیز مقرر گردید این کارگروه با بررسی‌های لازم نظرات خود را به‌صورت مکتوب در پاسخ به نامه شورای‌عالی آموزش‌وپرورش ارائه و نسخه تکمیلی برای بحث‌وبررسی مجدد در نشست آتی ارائه شود.

کریمی با اشاره به نگارش، تهیه، تنظیم و ارائه آیین‌نامه استفاده از فرصت‌های مطالعاتی و بازآموزی علمی و تحقیقاتی برای معلمان پژوهشگر در راستای نهادینه ساختن حقیقی و نه شعارگونه توسعه و تعمیق فرهنگ پژوهش به شعار وزارت آموزش‌وپرورش در هفته پژوهش سال 1400 اشاره کرد و گفت شعار «پژوهش مدرسه­ای، پشتیبان ایران قوی» بدون تمهید حمایت‌های کاربردی و هدفمند در متمایز ساختن جایگاه معلم پژوهنده در موضوعاتی چون رتبه­ بندی، ارزشیابی و سایر مراتب و طبقه­ بندی­ های شغلی و حرفه‌ای معلمان ممکن نخواهد بود و علی­رغم تمامی فراز و فرودها و بعضاً عملیاتی تنها در حد شعار باقی خواهد ماند، لذا در سال جاری پژوهشگاه مطالعات با توسعه فعالیت‌های حمایتی پژوهشی از صف تا ستاد، دامنه پشتیبانی­های خود را از دانش­آموزان و هنرجویان پیش‌گام در مطالعه، خلاق و نوآور پژوهشگر و فناور و فرهنگیان (معلمان پژوهنده، دانشجو معلمان و کارکنان) پژوهشگر و فناور و نیز کمیته‌های پژوهشی ستادی و شوراهای تحقیقات استانی فراتر برده است و در بخش دانش‌آموزان با افزایش ظرفیت پذیرش دانش‌آموزان برگزیده در دوره‌های تحصیلی موجود، نسبت به ورود و عضویت گروه‌های دانش‌آموزی استعدادهای درخشان و دانش‌آموزان با نیازهای ویژه (با تعیین سهمیه ورودی متناسب با جمعیت دانش‌آموزی) در جمع برگزیدگان جشنواره تجلیل از پژوهشگران و فناوران برتر دانش‌آموزی اقدام نموده است .

رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش در وزارت آموزش‌وپرورش عنوان کرد پژوهشگاه مطالعات در سال جاری همچنین با اختصاص ظرفیت مشارکت، مربیان رسمی پژوهشگر کانون پرورش فکری کودکانو نوجوانان را به عرصه تعامل و تبادل بروندادهای پژوهشی با عموم فرهنگیان کشور دعوت کرد و سهمیه و ظرفیت مشارکت معلمان اقدام‌پژوه و داوران ملی برنامه پژوهنده را به میزان قابل‌توجهی افزایش داد.

یکی دیگر از تمهیدات پژوهشگاه مطالعات که در راستای تحقق و صیانت از اجرای صحیح و نافذ قانون تعارض منافع صورت گرفت، تغییر شرایط حضور دست‌اندرکاران برگزاری برنامه‌ها و فعالیت‌های ده‌گانه حوزه پژوهش در وزارت آموزش‌وپرورش در چرخه رقابت با عموم فرهنگیان و انفکاک ساحت مشترک حضور و رقابت در عین مراقبت از حقوق همکاران حوزه اداری است.

کریمی در پایان اظهار داشت ستاد بزرگداشت هفته پژوهش در وزارت آموزش‌وپرورش به‌منظورورود به موضوع راهبری و مدیریت کاربردی و عملیاتی پژوهش از سطح مدرسه، برای نخستین‌بار تقدیر از معلمان راهنمای دانش‌آموزان پیش‌گام در مطالعه، خلاق و نوآور برتر را در کنار دانش‌آموزان برگزیده که محصول تربیت معلمان عزیز هستند، در دستور کار پژوهشگاه مطالعات قرار داده است.

کریمی در پایان ضمن آرزوی توفیق برای دکتر یوسف نوری به‌عنوان وزیر آموزش‌وپرورش و ابراز خرسندی از تثبیت هرچند دیرهنگام شرایط مهم‌ترین رکن دولت، اظهار امیدواری کرد ان شاء الله ایشان با توکل به خداوند متعال و باتکیه‌بر روحیه تحول‌خواهی و تجارب ارزشمند سی‌ساله از معلمی تا مدیرکلی استان و معاونت وزارت متبوع و نیز سوابق پژوهشی و همکاری‌های پیشین با پژوهشکده تعلیم‌وتربیت پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش و بهره­ مندی از نیروهای شایسته، تحول‌خواه و باورمند به ارزش‌های انقلاب اسلامی، بتوانند نسبت به اعتلای نهاد تعلیم‌وتربیت کشور گام‌های مؤثر و ماندگاری بردارند.

وی همچنین افزود به‌عنوان فردی از جامعه پژوهشی وزارت آموزش‌وپرورش باور داریم که ایشان با بررسی دقیق و اشراف بر مسائل جاری بخش پژوهشی وزارت آموزش‌وپرورش، نسبت به ساماندهی و ترمیم ساختار پژوهشی وزارت آموزش‌وپرورش به‌منظور تحقق اهداف مندرج در سند تحول بنیادین و برنامه‌های زیرنظام پژوهش و ارزشیابی اعتنای شایسته مبذول و دستورات بایسته مقرر خواهند فرمود که از آن جمله می‌توان به موضوع لزوم بهره‌مندی حداکثری از ظرفیت عقبه پژوهشی آموزش‌وپرورش همچون شورای هماهنگی و سیاست‌گذاری تحقیق و توسعه آموزش‌وپرورش و احیای شورای تحقیقات استان‌ها، بازنگری در ساختار معاونت پژوهش، برنامه‌ریزی و توسعه منابع استان‌ها و وضعیت و شرح وظایف و ساختار گروه تحقیق و پژوهش استان‌ها و اعتنای مؤثر به نقش راهبری و مدیریت فکری پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش در قبال ساختار پژوهشی وزارت آموزش‌وپرورش از یک سو و از سوی دیگر اعتماد و باورمندی به لزوم اعتلا، بازپیرایی و بهره­ مندی از نقش پشتیبانی پژوهشگاه در سیاستگذاری‌ها و تصمیم­ گیری­ های وزیر محترم و معاونت‌ها و سازمان‌های تابعه اشاره کرد.