21 شوال 1443
از زمستان 98 پی شیوع ویروس کرونا و ابتلای تعدادی از هم‌وطنان به این بیماری بنا بر اقتضای خانواده‌ها برای ممانعت از بیرون رفتن فرزندانشان از منازل و اصرار بر تعطیلی مدارس آموزش‌های مجازی، جایگزین آموزش‌های مدارس شدند و روزبه‌روز این آموزش‌ها رونق گرفت. با فعال‌شدن آموزش‌های مجازی از دلواپسی خانواده‌ها برای فرزندانشان کاسته شد. بیماری کرونا و هراس از ابتلای به آن دغدغه‌ای فراموش‌نشدنی در این روزها برای خانواده‌ها بوده است اما حضور آموزش‌های مجازی در سطح خانه‌های ایرانی و پیگیری امر تعلیم‌وتربیت تجربه‌ای جدید برای خانواده‌ها و دانش‌آموزان است و همدلی را بین اولیاومربیان ایجاد کرده است. حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های مجازی و توجه به آنها و کیفیت مطالب ارائه‌شده به دانش‌آموزان حایز اهمیت است که خوشبختانه در این زمینه معلمان فداکار دست‌به‌کار شده‌اند تا از اتلاف وقت فرزندان این مرزوبوم جلوگیری شود.
در این نشست با شعار «معلمی فقط سر کلاس بودن و آموزش کتاب‌ها و محتوای درسی نیست» شاهد ارائه شش تجربه آموزشی دوران کرونا توسط شش معلم گران قدر کشورمان بودیم.
سخنرانان این نشست به ترتیب سرکار خانم معصومه شاهسواری از دبیران گران‌قدر منطقه 5 آموزش‌وپرورش شهر تهران با عنوان سخنرانی: «پژوهش‌سرای دانش‌آموزی جوان منطقه 5 تهران در دوران آموزش مجازی» بودند که به تشریح فعالیت‌های خوب این پژوهش‌سرا در دوران آموزش مجازی پرداختند که با استقبال زیاد شرکت‌کنندگان مواجه شد. سخنران دوم آقای سیدسعدالله نبوی نژاد از دبیران گران‌قدر شهر ایلام و رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی آموزشی معلمان فیزیک ایران بودند که نتیجه تحقیقی با عنوان «آسیب‌شناسی فرایند آموزش مجازی از دیدگاه دبیران» را ارائه دادند. ایشان آموزش مجازی را از ضرورت‌های تدریس در این دوران دانستند و در ضمن با پرداختن به مشکلات موجود، به موارد لزوم توجه ویژه نظام آموزشی به موضوع آموزش مجازی، زحمت مضاعف معلمان در تدریس مجازی، کاهش کیفیت آموزش برخی مطالب در دروسی مثل فیزیک در تدریس مجازی، ناتوانی در انتقال برخی مفاهیم درسی در تدریس مجازی، عدم امکان ارزشیابی عادلانه در فضای مجازی اشاره نمودند. سخنران سوم آقای مرتضی محمدی وند از دبیران گران‌قدر بخش آزمایشگاه علوم و آزمایشگاه فیزیک بودند. ایشان مقاله‌ای با عنوان «تجارب معلمان از آموزش مجازی در دوران کرونا» را ارائه دادند. در بخشی از صحبت‌های اثرگذار خود اشاره داشتند: «شاید صدای معلم یا تصویر و یا نوشته یا فرمول او را بتوانیم با نرم‌افزار فتوشاپ یا انواع مدیا پلیرهای پیشرفته بهینه کنیم اما نمی‌توانیم هماهنگی بین درک حضوری و درک برخط را با یکدیگر مقایسه کنیم. به نظر می‌رسد که در درک حضوری شواهد بیشتری مغز برای درک و یادگیری دنبال می‌کند مغز انسان برای یادگیری نیاز به ترکیبات مختلفی از مواد شیمیایی برای تحصیل در ارتباط‌گیری بین نورون‌های عصبی دارد این محرک ها در دنیای دیجیتال و الکترونیکی تشکیل نمی‌شود مگر آنکه شخص یادگیرنده کاملاً بر بخشی از موضوعات علمی اشراف داشته باشد و قبلاً پایه‌های اساسی آن را یاد گرفته باشد و تتمه درس خویش را بخواهند از طریق دنیای مجازی یا الکترونیک پیگیری کند اما برای یادگیری پایه‌های اساسی بخش‌های حضوری الزامی است». سخنران چهارم سرکار خانم مریم ملکی از دبیران گران‌قدر شهر اهواز بودند. ایشان در سخنرانی خود به این نکته اشاره داشتند که «آموزش غیرحضوری، بیشتر معلمان را به خود آورد و آنها را به تأمل و تکاپو انداخت تا خود را برای تدریس متفاوت آماده کنند و مهارت‌های معلمی خود را ارتقاء دهند. در پی تلنگرهای آموزش مجازی (غیرحضوری) سواد و مهارت دیجیتال و رسانه‌ای بیشتر معلمان، تا حدود زیادی بالا رفت و مهارت‌های کلامی و غیرکلامی و روش‌های تدریس ارتقاء پیدا کرد به‌طوری‌که تعداد زیادی از معلمان علاقه داشتند که تجربة تدریس مجازی را در رزومة کار خود بگنجانند.» ایشان همچنین به ارائه «راهکارهای خلاقانه برای تدریس در فضای مجازی» پرداختند. سخنران پنجم این نشست سرکار خانم شیلا شیرزادی از دبیران ارجمند شهر شیراز بودند مقاله‌ای با عنوان «مدیریت در کلاس درس» مدیریت در کلاس درس مجازی را توصیف کردند و به اهداف کل و اهمیت مدیریت کلاس درس و رویکردها و.... پرداخت و در انتها در بخش نتیجه‌گیری تاکید نمود «مدیریت کلاس مفهومی فراتر از برقرارکردن انضباط در کلاس درس را دارد. هدفش صرفاً ایجاد آرامش در کلاس نیست بلکه هدف‌های آموزشی را در برمی‌گیرد. مفهوم مدیریت کلاس شامل اجرای طرح‌های آموزشی توسط معلم برای یادگیری بهتر دانش‌آموزان و استفاده از اصول نظم و کنترل کلاس می‌باشد. یعنی مدیریت کلاس هم بعد آموزشی را شامل می‌باشد و هم بعد اخلاقی، گرچه نمی‌توان راه‌حل معجزه‌آسایی برای رویارویی با همة چالش‌ها ارائه داد.» سخنران ششم آقای سید رضا معصومی‌نژاد از دبیران گران‌قدر منطقه 1 آموزش‌وپرورش با مقاله‌ای با عنوان «ابزارهای تدریس تعاملی در آموزش مجازی» بودند. ایشان در این مقاله به این نکته مهم اشاره داشتند که: «اگر بخواهیم ویژگی‌های این نسل (دانش‌آموزان) را در قالب چند کلمه بیان کنیم این نسل، دیالوگ طلب مشارکت گرا، واقع‌گرا و بی‌هویت می‌باشد قاعدتاً آموزشی در این نسل می‌تواند مؤثر و موفق باشد که باتوجه‌به ویژگی‌های آن طراحی شده باشد از مجموعه این ویژگی‌ها می‌توان دریافت که آموزشی مطلوب این نسل می‌باشد که در ارائه آن دانش‌آموزان تعامل فعالی داشته باشند. تعامل مهم‌ترین عنصر هر محیط یادگیری است. با افزایش تعامل بین یادگیرنده درس و محتوا فرایند تدریس و یادگیری بهبود می‌یابد. تعامل یادگیرنده با محتوا حیاتی‌ترین نوع تعامل است زیرا به‌وسیله آن یادگیری اتفاق می‌افتد. تعامل بین یادگیرنده و محتوا میزان مشارکت و لذت او را افزایش می‌دهد. یادگیرندگانی که با محتوا تعامل بیشتری دارند در دوره‌های الکترونیکی موفق‌تر بوده‌اند. تعامل در یادگیری قاعدتاً باید در بستر سامانه‌ای ارائه شود که دارای ویژگی‌های زیر باشد:قابلیت گفتگوی متقابل، امکان تصویر دهی متقابل، تخته وایت برد معلم، تخته وایت برد دانش‌آموزی، امکان گپ (چت) عمومی و خصوصی، امکان نظرسنجی، امکان بارگذاری فیلم، امکان گروه‌بندی و کارگروهی، کنترل صدا و تصویر در کلاس، ذخیره اسامی شرکت‌کنندگان، ذخیره گپ‌های خصوصی و درنهایت رایگان باشد.» سپس در ادامة نشست، ارائه میزگرد با حضور سرکار خانم دکتر فاطمه احمدی، سرکار خانم دکتر مریم صباغان و سرکار خانم دکتر اشرف‌السادات شکر باغانی (مدیر نشست) انجام گرفت و جمع‌بندی‌های لازم صورت گرفت و با سخنان امیدبخش رئیس پژوهشگاه آقای دکتر فرهاد کریمی که نوید ادامه این‌گونه نشستها را به معلمان دادند؛ با حضور فعال بیش از 90 نفر اعضای حاضر در نشست پایان یافت. خلاصه‌ای از محورهای جمع‌بندی‌شدة سخنرانی‌ها در جهت برگزاری بهینه آموزش مجازی عبارت‌اند از:
- آموزش فناوری اطلاعات به معلمان
- افزایش تاب‌آوری معلمان
- استفاده از مهارت‌های معلمان به‌منظور هم‌افزایی بقیه معلمان
- استفاده از قابلیت‌های سامانه شاد در جهت گفتگو با شاگردان
- ایجاد خلاقیت و تدریس خلاقانه
- افزایش دانش آموز محوری
- افزایش علاقه شاگردان به درس با تغییر رویکردهای تدریس
- توجه به عواطف شاگردان
- ایجاد ارتباط عاطفی بین معلم و شاگردان
- کمک‌گیری از اماکنی همچون بانک برای دریافت اینترنت برای مدارس
گزارش مشروح نشست متعاقبا تقدیم خواهد شد
